De Verbeeldingstuin
Uitleg van de ontwerper bij de Verbeeldingstuin in Heino
door Nelleke Mein-Kamminga, 20-05-2022.
Het ontwerp
Bij aanvang van het project bestond het perceel uit een gazon met een monumentale esdoorn, een grote conifeer bij de entree en rondom een beukenhaag met aan de achterzijde een bosje. Het doel van de opdracht was een Verbeeldingstuin, een tuin met sociale functie en ter inspiratie, passend bij de ernaast gelegen Rooms-Katholieke Kerk. Met plaats voor diverse beelden om ten toon te kunnen stellen.
Als ontwerper de vrijheid krijgen om het geheel qua vorm en inhoud in te vullen was een mooie uitdaging. De gedachte aan een tuin met thema’s Geloof, Hoop en Liefde bleek toepasbaar; tijdens het uitwerken in de ruimte bleek het geheel te passen en aan te sluiten op de bestaande elementen.
Liefde – Het hart om de esdoorn neemt een centrale positie in, zoals de liefde het belangrijkste thema is van de drie. Het bankje onder de grote esdoorn biedt een knusse plek midden in een border met maagdenpalm, een verwijzing naar Maria met bloemen in de heilige kleur blauw. Daarnaast kan een andere uitleg eraan gegeven worden: het hart omarmt de esdoorn, het omarmt de natuur en symboliseert de liefde voor moeder aarde. Eenmaal zittend op het bankje biedt het uitzicht op het anker van de hoop. Vanuit de positie van het bankje heb je ook zicht op het geloofsgedeelte, met op de achtergrond de drie hoge glas-in-lood ramen in de gevel van de kerk. Liefde is de bindende factor.
Hoop – Een maatschappelijker element van de drie thema’s is het anker, het onderdeel van de tuin ligt daarom dichter bij de weg, de maatschappij. Het anker is het symbool van de hoop, wat iedereen nodig heeft, elke dag weer. De tegenover elkaar geplaatste bankjes zorgen voor ontmoeting. Dat we naar elkaar omzien, terwijl de beelden tussen de bloemen daarbij kunnen inspireren. Dit is het meest zonnig gelegen gedeelte van de tuin, waarbij de bloemen voedsel bieden aan insecten, ons kunnen troosten en vrolijk stemmen. Het helpt een nieuwe visie te krijgen, door alles even te kunnen loslaten en een positieve kijk te krijgen op alles om je heen, met nieuwe hoop weer verder gaan.
Geloof– Het tuingedeelte met het kruis biedt ruimte om na te denken en de zaken te overzien vanaf een hoger standpunt. De verhoging lijkt op een soort altaar onder de hoge ramen. Het pad van staptegels loopt evenwijdig langs het kruis, in een ritme loop je langs het kruis en twijfel kan er bij je zijn: waag je de overstap naar het kruis? Via het kruis ga je naar de verlichting, de verhoging waarna je wordt beloond met het uitzicht op het hart. Het kruis dat je zelf draagt en ‘door iets heen moet’ of het kruis dat Jezus voor je opnam? Je kunt erbij denken wat jij wilt. De elementen in het geloofsgedeelte zijn gericht naar boven, door de vorm van de pergola, de recht opgaande beplanting en het beeld dat gericht is naar de Allerhoogste.
De beplanting
De beplanting is praktisch gekozen en ingericht met soorten die passen in de Verbeeldingstuin naast de Rooms-Katholieke Kerk. De plantvakken verschillen sterk in groeiplaats, van vochtig en schaduwrijk tot droog en zonnig. De plantvakken zijn bescheiden qua grootte en de bodembedekkende soorten helpen het onderhoud te beperken. De bloeitijden variëren door het jaar heen. De volgende vaste planten met symbolische namen komen terug in het beplantingsplan: monnikskap, maagdenpalm, kardinaalsmuts, Roomse kamille, blauwbaard ‘Hemels blauw’, kerstroos, rododendron ‘Kerstvreugde’ en lievevrouwebedstro. Er is ruimte voor eenjarige judaspenning in het bos, die zich daar mag vermeerderen. De heilige kleur blauw en helder wit komt veel voor in het plan, terwijl rood zorgt voor vrolijkheid en warmte. Groengele bloeikleuren bieden contrasten met de blauwe en paarse bloemen. Daarnaast is er variatie in bladkleur en vorm van de bloemen. De grassen en de wintergroene soorten zorgen voor levendigheid en structuur in de winter.
De contactpersonen zijn:
G. Noordink 0572-367639
G v.d. Kolk 0572-392292
foto’s van het ontstaan van de Verbeeldingstuin
Misschien is u de bedrijvigheid opgevallen die in de tuin naast de kerk plaatsvindt. Want in het nieuwe jaar is er een begin gemaakt met de aanleg van wat binnenkort een prachtige beeldentuin moet gaan worden.
Bij het afscheid van pastor Gerard Noordink heeft hij de wens geuit om een bijdrage te mogen ontvangen ten behoeve van een denkbeeldentuin. Er is hem vervolgens een geweldig afscheidscadeau aangeboden dat nu voor het grootste deel aan dat doel besteed gaat worden. De Pastoor Mijnhoutstichting heeft het project geadopteerd en wil het geheel verder faciliteren en financieren. Met instemming van de locatieraad en de pastoraatsgroep en met de inzet van de tuinploeg en de klussengroep gaat er in de komende maanden een kleine metamorfose plaatsvinden van de buitenruimte naast de kerk.
In een katholiek kerkgebouw staan sinds jaar en dag Heiligenbeelden. Beelhouwwerken van hout of steen die een Heilige moeten voorstellen. Deze Heiligenbeelden moeten de bezoekers van het kerkgebouw tot nadenken stemmen. Want de Heilige die ze uitbeelden waren ooit voor’beeld’ige mensen. Door hun leven maakten zij iets van Gods Liefde zichtbaar in onze wereld. In Heino zien we daarom in de kerk de beelden van de Heilige Theresia van Lisieux, Johannes Vianney, Antonius van Padua en Gerhardus Majella. In de kerk van Lierderholthuis staan beelden van o.a Liduina van Schiedam, Sint Nicolaas, de heilige Willibrordus.
Deze beelden moeten ons herinneren aan mensen die ons ook nu nog tot voorbeeld kunnen zijn, omdat ze of heel vroom, heel pastoraal, heel inspirerend of heel sociaal waren.
Ook buiten het kerkgebouw kunnen beelden ons tot nadenken stemmen en zo inspirerend, troostend of stimulerend voor ons zijn.
Deel 2
Sinds het vorige nummer van Kerkepad is er weer het nodige werk verricht om de verbeeldingstuin steeds mooier te maken. Dit gaat allemaal naar een ontwerp dat door tuinarchitecte Nelleke Mein – Kamminga is gemaakt. Toen zij het verzoek kreeg om iets als een verbeeldingstuin te ontwerpen kwam ze na zorgvuldig meetwerk en een tijd van reflectie met het bijzonder ontwerp.
Naast de kerk zou het heel goed passen om iets met de drie grote deugden van het christendom te doen. Deze deugden zijn (de apostel Paulus heeft ze genoemd): Geloof, Hoop en Liefde. Deze drie worden gesymboliseerd in een Kruis (Geloof), een Anker (Hoop) en een Hart (Liefde).
Deze drie symbolen zijn dus ook terug te vinden in haar ontwerp.
Achter de heg aan de Canadastraat is een Anker in de grond uitgetekend. Dat zal te zien zijn doordat de vorm van het anker met gele vaste grond in het gras wordt gelegd. Rond de grote boom wordt op dezelfde wijze een hart in de grond aangelegd. En vlak naast de kerk zal er een kruis in de bodem te zien zijn. Deze drie symbolen worden afgebakend met een ijzeren rand. Binnenin het hart en het anker zal makkelijk te onderhouden sedum beplanting worden aangelegd. In totaal worden er in de tuin een viertal banken geplaats. En er zullen een aantal sokkels worden gemaakt waarop uiteindelijk de beelden komen die tot nadenken kunnen stemmen.
De ingang zal komen waar nu het fietsenrek ligt rechts van de kerk. Daarvoor wordt door siersmederij Mensink een hek gemaakt.
Dankzij de grote inzet van de tuinploeg en de klussengroep van de parochie krijgt alles langzaam zijn bestemming. Er moet nog heel wat zand verplaatst en nog heel wat tegels gelegd worden.U kunt onze werkers natuurlijk altijd verrassen met iets lekkers!!
.
Deel 3
Sinds begin januari is er al heel veel werk verzet. Met de hulp van ruim twintig mensen uit onze geloofsgemeenschap is de ruimte rechts naast de kerk omgetoverd van een kale grasvlakte naar een oase vol belofte. Er zijn vier banken geplaatst waar in de toekomst mensen een tijdje ontspannen kunnen wegdromen. Er zijn aan de hand van het ontwerp honderden planten uitgezet. (oa. de toepasselijke planten als kardinaalshoed en monnikskap) Net als het ingezaaide gras zullen die langzaam gaan wortelen want ze worden dagelijks voorzien van het nodige vocht uit de eigen bodem.
Bij het verschijnen van dit nummer van Kerkepad zullen de eerste groene sprietjes en de eerste groene uitlopers te zien zijn. Het ziet er nu al zo aantrekkelijk uit dat we bijna niet kunnen wachten tot het toegankelijk gaat worden. Toch zullen we nog wat geduld moeten hebben. Achter het fietsenrek gaapt nu nog een groot gat in de heg.
Deze gaat in de komende tijd gevuld worden met een prachtig smeedijzeren hek dat de firma Mensink heeft gemaakt en dat toegang zal geven tot onze Verbeeldingstuin. Ook is er een informatiebord in de maak dat bij de ingang geplaatst gaat worden.
Zoals het er nu naar uitziet zal op vrijdagavond 13 mei de verbeeldingstuin worden geopend door emeritus pastor Mijnhout. En daar zal door de pastoor Mijnhout Stichting de sleutel en het beheer overgedragen worden aan de katholieke geloofsgemeenschap van Heino. En tenslotte zal deze verbeeldingstuin toegankelijk worden voor alle inwoners van Heino en ook voor alle passanten die hier tot rust, tot bezinning, tot nadenken willen komen.
Ondertussen wordt er natuurlijk ook nagedacht over de beelden en sculpturen die in de verbeeldingstuin een plek zullen krijgen. Er zijn in het christendom zeven deugden en daarvan zijn de drie goddelijke deugden Hoop, Geloof en Naastenliefde. Deze drie hebben hun eigen symbool nu gekregen in de grondpatronen die zijn aangelegd.
Het Anker (de Hoop) zal dus uitdagen om na te denken over de hoopvolle zaken. We willen nooit geloven dat de duisternis het laatste woord heeft.
Het Geloof (het Kruis) ontkent het lijden niet, maar daarna zullen mensen toch weer verlost worden.
De Liefde (het Hart) staat voor naastenliefde en zorg voor de ander.
Niet alle sokkels zullen al door een kunstwerk worden bezet want we hopen ook in de toekomst ruimte te kunnen bieden aan weer andere ‘denkbeelden’.
We houden u op de hoogte!
.
.
Deel 4
De verbeeldingstuin naast de kerk nadert zijn voltooiing. Het was de bestemming van het afscheidscadeau van pastor Gerard Noordink, nu bijna anderhalf jaar geleden Maandenlang is er door een grote groep vrijwilligers, op verzoek van de Pastoor Mijnhout Stichting, heel hard gewerkt om de tuin naast onze kerk geschikt te maken.
Zo is er een ruimte ontstaan waar mensen, midden in het dorp, tot nadenken worden uitgenodigd..
Aan de hand van de drie belangrijkste geloofsdeugden zijn de drie symbolen daarvan (geloof, hoop en liefde) in de bodem aangelegd. Ondertussen hebben de vele planten hun plek gevonden, zijn er banken geplaatst en is het gras al een beetje gaan groeien.
In de week na moederdag wordt de laatste hand gelegd aan deze grote klus. Er is een prachtig toegangshek gemaakt dat geplaatst zal worden en ook het mededelingenbord bij de ingang zal zijn invulling krijgen.
Tot slot zullen er een aantal beelden en kunstwerken geplaatst gaan worden. Hiernaast vindt u alvast een foto van een bronzen beeld dat in de tuin zijn plek zal krijgen.
En als alles klaar is wordt het tijd om het geheel aan te bieden aan de katholieke geloofsgemeenschap in Heino.
Daarvoor is emeritus pastoor Mijnhout, ondanks zijn 91 jaren, bereid gevonden om deze prachtige verbeeldingstuin te openen.
Dat zal gebeuren op vrijdagavond 13 mei om 19.00 uur op het kerkplein voor onze kerk. En zo hopen we dat niet alleen de katholieke gemeenschap maar ook onze gasten en passanten een zinvolle plek erbij zullen hebben
We hopen van harte dat u bij deze opening aanwezig wilt zijn om het geheel nog feestelijker te maken.
Welkom…
.
.
De Opening van de Verbeeldingstuin
We schrijven vrijdag 13 mei, 19.10 uur, als emeritus-pastoor Mijnhout de sleutel in het tuinhek steekt en met een ferme zwaai open draait. Applaus stijgt op, de verbeeldingstuin is hiermee geopend. Even daarvoor heeft Gerard Noordink namens de pastoor Mijnhout Stichting kort verteld over de periode vanaf het plan tot het tot stand komen van de tuin en heeft em. pastoor Mijnhout zijn vreugde over de realisatie ervan uitgesproken.
Het is een prachtige verbeeldingstuin geworden. Mooi gelegen, zeer toegankelijk, bijzonder ingericht, prachtige symboliek, sprekende beelden. Een plek om kortere of langere tijd contact te maken met de grond, met al wat er groeit en bloeit, met de bomen, waarvan er 1 net buiten de tuin staat, en uiteraard met de beelden. Een plek om nog eens terug te keren, een plek waar alle Heinoers en mensen van elders, waaronder toeristen, welkom zijn. Het was die 13e mei een en al geroezemoes van verwondering van de vele mensen die in de tuin een eerste ronde maakten. Dat geroezemoes ging trouwens nog even door tijdens het gezellige samenzijn daarna in het parochiecentrum.
.
De parochianen mogen blij zijn met de verbeeldingstuin, de pastoraatsgroep (PG) en locatieraad (LR) zijn dat zeker. PG en LR waarderen het ook zeer dat in een viertal afleveringen in Kerkepad de parochianen zijn meegenomen in het proces.
In de voor- en ontwerpfase is vorig jaar veel werk verricht, vanaf januari van dit jaar is de uitvoering ter hand genomen, waaraan beroepsmensen maar vooral vrijwilligers van onze locatie hebben bijgedragen. Zonder deze vrijwilligers, ze hebben het van harte gedaan, zou het niet gekund hebben. Op 13 mei heeft ondergetekende namens de locatie de mensen bedankt, maar ook hier wil ik iedereen bedanken, de mensen van de pastoor Mijnhout Stichting, em. pastoor Mijnhout, de ontwerpster, leveranciers en vrijwilligers.